Zapamiętywanie, to w naszym życiu niezwykle ważna umiejętność. Choć zdarza się, że o niektórych rzeczach zapominamy, to ćwiczenie pamięci pomaga w efektywnym przyswajaniu informacji i porządkowaniu ich. Pamięć dziecka jest szczególnie plastyczna i podatna na trening pamięci. Dobrze jest wiedzieć, jak uczyć dziecko skutecznego zapamiętywania istotnych wiadomości, z pominięciem tych niczego nie wnoszących.
Umiejętne zapamiętywanie, to nie tylko powtarzanie informacji jak papuga, ale i ich rozumienie i klasyfikowanie. I o ile choroba nie odbiera nam umiejętności zapamiętywania, to wykorzystujemy ją do końca życia, ćwicząc tym samym nasz umysł.
Kiedy najlepiej rozpocząć ćwiczenie pamięci u dzieci?
Dzieci naturalnie zdobywają wiedzę o świecie. Są wszystkiego ciekawe, próbują wszystko poznać, dotknąć, zobaczyć. Są otwarte na przyswajanie wiedzy, a pamięć dziecka chłonie każdą nowość. Dzieje się tak dlatego, że dzieci mają bardzo dobrze rozwiniętą tak zwaną pamięć mimowolną.
Pamięć mimowolna, to wyodrębniany przez specjalistów rodzaj pamięci, który wyróżnia się zapamiętywaniem bez rozumowania. Pojawia się on u najmłodszych dzieci. Proces ten jest – jak sama nazwa wskazuje – mimowolny i niezależny od woli zapamiętującego. To właśnie dlatego, dzieci z tak wielką łatwością zapamiętują słowa piosenek, teksty z bajek i hasła reklamowe. Jednocześnie nie analizują ich treści i nie zastanawiają się nad sensem słów. Przyjmują rzeczy takimi, jakimi są.
Wraz z upływem czasu i rozwojem dziecka, pojawia się u dziecka pamięć dowolna. Ten rodzaj pamięci dziecka jest nam dobrze znany z naszego codziennego życia. Pamięć dowolna, polega na zapamiętywaniu tych informacji, które sami chcemy zapamiętać. To do nas należy decyzja, czego się uczymy. Cała szkolna nauka bazuje na pamięci dowolnej.
Gdy pamięć dowolna zaczyna przeważać nad pamięcią mimowolną, możemy rozpocząć proces nauki pamięci dziecka. To właśnie wtedy, dziecko zaczyna stosować logiczne myślenie, rozumie połączenia i zależności. Staje się gotowe do przyswajania wiedzy, stosowania technik ułatwiających zapamiętywanie oraz przechowywania dotychczas poznanych informacji.
Aby nauka pamięci i koncentracji przebiegła pomyślnie, należy wykonywać odpowiednie ćwiczenia. Warto, aby były dopasowane do młodego człowieka, gdyż w ten sposób będzie się on czuł zmotywowany i chętny do nauki. Dlatego najlepiej zacząć od ćwiczeń, które jednocześnie są zabawą. Pamiętaj, że mózg kilkulatka jest najbardziej plastyczny i chłonny, dlatego warto jest wówczas poświęcić czas na szkolenie pamięci, koncentracji i skupiania uwagi.
Co daje głośne czytanie dzieciom?
Dlaczego dzieci miewają problemy z pamięcią?
Poniekąd problemy z pamięcią u dzieci są domeną naszych czasów. Nie potrafią się one skupić na wykonywaniu konkretnej, tylko jednej czynności i szybko się nudzą. Nie angażują się w wykonywane ćwiczenia, irytują się, gdy coś im nie wychodzi. Dzieje się tak, ponieważ są przebodźcowane. Zewsząd płyną do nich różne treści, mają prawie nieograniczony dostęp do telewizji, tabletu czy telefonu. Nie są wstanie się skoncentrować!
Oczywiście poza problemami, które pochodzą z błędów wychowawczych i są popularne we współczesnym świecie, napotykamy na drodze różnego rodzaju zaburzenia. Między innymi ADHD, które sprawia, że dziecko jest nadpobudliwe, nie potrafi się skupić, a co za tym idzie skutecznie zapamiętywać i wykorzystywać zdobytą wiedzę. Na szczęście, lekarze coraz sprawniej radzą sobie z diagnozą i leczeniem.
Jakie ćwiczenia pamięciowe będą odpowiednie dla dziecka?
Dochodzimy do kluczowego punktu tego artykułu, czyli jak trenować pamięć u dzieci. Przede wszystkim – systematycznie! Nie zniechęcaj się i próbuj różnorodnych technik, dzięki czemu odnajdziesz to, jakie ćwiczenia pamięci najbardziej lubi Twoje dziecko.
Poza tym, wspólne wykonywanie ćwiczeń sprzyja budowaniu relacji. Jeśli się zaangażujesz i postarasz – Twoje dziecko będzie czekało na wspólnie spędzone chwile!
Proste ćwiczenia dla dzieci
A oto kilka pomysłów na to, jak skutecznie i w dobrej atmosferze trenować pamięć u dzieci:
Zagrajcie w pamięć
To chyba jedna z popularniejszych gier dla dzieci. Na dodatek bardzo przez nie lubiana! Jest wykorzystywana do nauki języka przez ludzi w każdym wieku. Warto się nią zainteresować! Gra polega na odwróceniu wszystkich kart rewersem. Gracze próbują łączyć karty w pary, zapamiętując gdzie się one znajdują.
Wygrywa ten, który odnajdzie najwięcej par. Możesz wykonać ją własnoręcznie lub kupić w księgarni czy jakimkolwiek markecie. Wybór jest ogromny i na pewno znajdziesz motyw, który jest bliski sercu Twojego dziecka.
Śpiewaj z dzieckiem piosenki
Dzieci uwielbiają śpiewać i tańczyć. Czują, że cała uwaga jest skupiona tylko na nich i cieszą się tym. Śpiewając z dzieckiem jego ulubione piosenki, tak naprawdę ćwiczysz jego pamięć! Dzięki temu malec rozwija w sobie pamięć długotrwałą. Dobrym pomysłem jest również wspólne granie na instrumencie. Ono również jest ćwiczeniem pamięci, poprzez zapamiętywanie i odtwarzanie dźwięków, a później także nut.
Gry na poprawę koncentracji i szybkości myślenia
Gra w planszówki
Gry mogą bardzo dobrze wpływać na rozwój wyobraźni i koncentracji. Jest to zdecydowanie lepsza forma rozrywki i wspólnie spędzanego czasu, niż usadowienie dziecka przed ekranem telewizora. Poza wspomnianymi korzyściami, zyskasz coś najcenniejszego – zbudujesz silną więź.
Łamigłówki i zagadki
To dobry sposób na trening pamięciowy, poprzez kształcenie umiejętności kojarzenia. Zaletą takiej aktywności jest to, że można wykonać ją w dowolnym momencie. Wystarczy zagrać w grę – co nie pasuje do reszty? Wypowiedzieć trzy przedmioty, z których dziecko ma podać jedno, które nie pasuje do reszty. Jeśli czegoś nie wie, to dzięki tej zabawie dowie się i zapamięta!
Powtarzanie nowych informacji
Ważne, aby dziecko utrwalało zdobyte informacje. Do tego celu wykorzystaj dziecięcą ciekawość! Jeśli interesują go dinozaury, to podsuń mu książeczkę z nazwami i opisem dinozaurów. Następnie niech wymienia Ci ich nazwy. Dziecko będzie podekscytowane mogąc dzielić się z Tobą swoją wiedzą!
Możecie wyjść spoza obszaru książek i udać się do… Parku dinozaurów! Tam powtórzcie to, czego dziecko się nauczyło. Dzięki przyjemnym skojarzeniom, wiedza zdobyta w ten sposób zostanie z nim na zawsze.
Ucz dziecko rymowanek i wierszyków
Dzieci bardzo szybko i chętnie uczą się zabawnych rymowanek. Możesz skorzystać z licznych utworów twórców takich jak Jan Brzechwa czy Julian Tuwim.
Czytaj książki
Książki nie tylko rozwijają pamięć, ale i wyobraźnię, myślenie twórcze i krytyczne, a także scalają Waszą więź.
Gra w kubeczki
Gra znana nam wszystkim. Polega na ukryciu na oczach dziecka małego przedmiotu pod jednym z trzech lub czterech kubeczków. Później miesza się je, a zadaniem dziecka jest odnalezienie kubeczka z zawartością.
Puzzle
To chyba moja ulubiona rozrywka z dzieciństwa. Maksymalnie poprawiają koncentrację i skupienie. To dobry pomysł na poprawę pamięci w każdym wieku, nawet u dorosłego. W dodatku bez problemu dopasujemy poziom trudności do konkretnej osoby, ponieważ na rynku mamy ogromny wybór puzzli.
Wskazówki, jak poprawić pamięć u dziecka
Wymieniliśmy już sposoby na trenowanie pamięci u dziecka w prosty i przyjemny sposób. Należy jednak pamiętać o holistycznym podejściu do wspierania rozwoju dziecka.
Oto kilka wskazówek wspierających pamięć:
Nie zapomnij o sporcie!
Każdy z nas ma świadomość, że rozwój psychiczny i intelektualny dziecka jest niezwykle istotny. Często jednak bagatelizujemy i lekceważymy rozwój fizyczny. Do ruszania się nie trzeba zachęcać większości dzieci, dlatego nie skupiamy się specjalnie na ćwiczeniach fizycznych. A szkoda, bo ma to ogromny wpływ na ogólny rozwój dziecka!
Na co zwrócić szczególną uwagę?
Ruch to zdrowie.
Pamiętaj, aby zrównoważyć zachowania Twojego dziecka. Nie może on spędzać całych dni na ćwiczeniach pamięci czy koncentracji. Nie powinien też ciągle przebywać z nosem w książkach, a już tym bardziej w tablecie czy telewizyjnych bajkach. Zadbaj o to, aby spędzał czas na świeżym powietrzu. Zachęć go do spacerów, jazdy na rowerze, hulajnodze lub zabawie z kolegami.
Kiedy posłać dziecko na angielski?
Dieta jest istotna do prawidłowego rozwoju.
Aby organizm funkcjonował prawidłowo, musimy zadbać o dobre żywienie naszego dziecka. Nie chodzi tu tylko o prawidłowy przyrost masy ciała, ale i o rozwój mózgu! Żeby dziecko potrafiło się odpowiednio koncentrować i wykorzystywać swoje intelektualne zasoby, warto do jego diety dodać orzechy i jaja. Wiesz, że niedobór kwasów omega-3 może skutkować problemami ze skupieniem uwagi?
Sen, sen i jeszcze raz – sen!
Sen to podstawa odpoczynku, który niezbędny jest do przyswajania nowych informacji. Dbaj więc o to, aby dziecko spało odpowiednią dla swojego wieku ilość godzin i miało stały rytm dnia. Jeśli będzie chodziło spać o regularnych porach i wstawało również codziennie o tej samej godzinie – będzie lepiej funkcjonować i rozwijać się.
Trenowanie pamięci, a motywacja.
Aby dziecko chętnie wykonywało ćwiczenia pamięciowe, musi być odpowiednio zmotywowane. Dla niektórych dzieci samo spędzanie czasu z lubianymi przez siebie bliskimi, będzie już motywacją do pracy. Niestety, nie zawsze tak jest.
Są dzieci, które bardzo szybko się nudzą, nie widzą sensu zabawy i wolą przyjemniejsze formy rozrywki, które nie zmuszają ich do nadmiernej aktywności głową. Jednak zamiast się poddawać i dać za wygraną dając dziecku pilot od telewizora, weź sprawy w swoje ręce!
Motywacja przez rywalizację
Uczyń z treningu pamięci i koncentracji prawdziwą rywalizację. A stawką niech będzie coś, co Twoje dziecko kocha najbardziej. Lody czekoladowe? Zestaw dziecięcy z popularnego fast foodu, albo… Ulubiona bajka! W ten sposób zyskasz czas spędzany wspólnie z dzieckiem, rozwiniesz jego umiejętności i poprawisz siłę jego charakteru.
A co, jeśli rywalizacja nie podoba się Twojemu dziecku? Jeśli nie potrafi i nie lubi przegrywać, bo wywołuje to w nim frustrację i zniechęcenie, a czasem i płacz? Stosuj taktykę pozytywnej nauki i nagradzaj za dobre wyniki. Każde dziecko rozwija się w swoim własnym tempie. Warto jednak sprawdzić, w jaki sposób dziecko najlepiej przyswaja wiedzę, co je motywuje, a co demotywuje – i to jeszcze przed pójściem do szkoły!
Dostosuj trudność gier i łamigłówek do dziecka, nie odwrotnie. Powoli wprowadzaj utrudnienia. W ten sposób unikniesz dziecięcego zniechęcenia i znudzenia. A w przyszłości Twojemu dziecku łatwiej będzie się dostosować do zasad panujących w szkole. Dobrej zabawy!